Thiếu vitamin B12, con người không thể khỏe mạnh được, vậy vitamin B12 là gì và có tác dụng ra sao?
Tìm hiểu Vitamin B12 là gì?
Nếu hiểu thuật ngữ B12 ở nghĩa rộng, thì nó chỉ nhóm cobalamin – là những hợp chất chứa Co, gồm những chất như cyanocobalamin, hyđroxocobalamin và 2 thể coenzym của B12, metylcobalamin (MeB12) và 5-deoxyadenosylcobalamin (adenosylcobalamin – AdoB12).
Trong dinh dưỡng, nếu hiểu theo nghĩa chuyên biệt thì vitamin B12 được dùng để chỉ cyanocobalamin. Vitamin B12 có trong thực phẩm và thực phẩm chức năng.
Vitamin B12 do nhà khoa học Rickes và cộng sự tìm ra vào năm 1948, ông cùng các cộng sự đã phân lập được từ gan một chất kết tinh màu đỏ và họ đặt đặt tên cho chất này là B12. Tiếp bước nghiên cứu của nhà kho học Rickes, các công trình nghiên cứu của nhiều nhà khoa học khác đã phát hiện ra lượng vitamin B12 mà cơ thể cần tới hàng ngày, những loại thực phẩm chứa vitamin B12 và khi cơ thể thiếu B12 thì có những dấu hiệu gì…
Động vật và thực vật không tự tổng hợp được B12, mà vitamin B12 do vi khuẩn tổng hợp. Trong cơ thể các loài động vật ăn cỏ, B12 được tổng hợp bởi hệ vi khuẩn đường ruột, sau đó được cơ thể hấp thu. Các nhà khoa học tìm thấy nhiều vitamin B12 trong động vật, hầu như ít có vitamin B12 trong thực vật. Trong thực phẩm, B12 đều ở dạng phức hợp với protein. Vitamin B12 không dễ mất đi trong quá trình nấu ăn, trừ khi trong môi trường kiềm cao và nhiệt độ quá 100 độ C. Sữa đun sôi khoảng 2 – 5 phút mất đi 30% vitamin B12, thịt luộc 45 phút mất khoảng 30% B12…
RDA khuyến nghị nhu cầu B12 hàng ngày là 2mcg cho nam và nữ trưởng thành. Phụ nữ có thai và cho con bú thì 2,2mcg.
Cơ thể hấp thu được Vitamin B12 qua thức ăn là nhờ một yếu tố nội tại chống thiếu máu của dịch vị là gastromucoprotein, nếu cơ thể thiếu yếu tố này, vitamin B12 sẽ bị cơ thể đào thải.
TÌM HIỂU CÁC LOẠI VITAMIN KHÁC CÙNG IONIA VIỆT NAM:
Vậy vitamin B12 có tác dụng gì?
Các mô có tốc độ sinh trưởng tế bào mạnh như mô tạo máu, ruột non, tử cung… cần có vitamin B12 để phát triển. Vitamin B12 còn tạo ra DNA vật liệu di truyền trong tế bào, giúp duy trì sự khỏe mạnh của tế bào thần kinh và tế bào hồng cầu, đặc biệt vitamin B12 nắm vai trò then chốt trong việc phát triển hồng cầu. Vitamin B12 thường dùng để điều trị các bệnh lý về đau dây thần kinh như đau thần kinh tọa, đau thần kinh vùng cổ, cánh tay.., hoặc các bệnh về máu như: thiếu máu ác tính hoặc thiếu máu sau khi cắt dạ dày…
Cơ thể thiếu vitamin B12 sẽ bị rối loạn sản xuất máu ở tuỷ xương, dẫn đến thiếu máu nguyên bào khổng lồ do hồng cầu không phát triển được. Người bị thiếu vitamin B12 thường có da xanh xao, dễ mệt mỏi, uể oải, người yếu, ăn mất ngon, hay hồi hộp “đánh trống ngực”, đau đầu, khó thở… Ngoài ra, người bị thiếu vitamin B12 còn có các biểu hiện về thần kinh như dị cảm (cảm giác tê dần, da như bị kiến bò) hoặc giảm cảm giác vị thế (chứng thất điều, đi đứng xiêu vẹo), khả năng hoạt động trí óc giảm sút, hạ huyết áp khi đứng…
Những tối tượng sau đây có thể có nguy cơ bị thiếu vitamin B12 là: người chỉ ăn thực vật, hoàn toàn không ăn thực phẩm có nguồn gốc động vật, người bệnh viêm teo niêm mạc dạ dày, người đã phẫu thuật cắt bỏ một phần hay toàn bộ dạ dày, người có bệnh ở ruột non như bệnh Sprue, bệnh viêm ruột vùng, đã cắt đoạn ruột hoặc nối tắc ruột.
Vitamin B12 có tác dụng tốt với người bệnh, nó hỗ trợ cho sự phân chia và tái tạo của tổ chức, giúp tổng hợp mạnh protein và chuyển hoá thành lipid, do đó vitamin B12 giúp cơ thể phát triển, khỏe mạnh hơn. Vitamin B12 còn tham gia vào phản ứng tổng hợp thymidylate – một thành phần trong phân tử DNA, cung cấp nguyên liệu để tổng hợp ADN, góp phần quan trọng vào quá trình phân chia và trưởng thành tế bào trong cơ thể.
Bên cạnh đó, vitamin B12 còn có vai trò quan trọng đối với phụ nữ mang thai và thai nhi. Năm 2004, một công trình nghiên cứu thuộc trường Đại học Y khoa Nijmegen (Hà Lan) đã công bố rằng phụ nữ mang thai cần được bổ sung vitamin B12. Nghiên cứu được thực hiện trên 45 thai phụ có thai nhi bị nứt đốt sống, so với 83 thai phụ khác có con không bị dị tật. Kết quả định lượng B12 trong máu đã cho thấy: các thai phụ có con bị dị tật nứt đốt sống, có hàm lượng vitamin B12 trong máu thấp hơn 21% so với cácthai phụ khác. Các nhà khoa học trong nghiên cứu này cũng cho biết, nếu thiếu B12 trầm trọng, tỉ lệ mắc dị tật này có thể tăng lên gấp 3 lần.
Bổ sung đầy đủ vitamin B12 cho cơ thể còn giúp cải thiện trí nhớ và hạn chế tình trạng teo não ở người lớn tuổi. Các nhà nghiên cứu thuộc Trường đại học Oxford, Anh mới đây đã thông báo về những lợi ích của vitamin B12 đối với não người cao tuổi. Họ đã nghiên cứu định lượng B12 trong máu của 1.000 người có độ tuổi từ 61 – 87, chụp cắt lớp não, kiểm tra trí nhớ. Những người này được theo dõi trong 5 năm. Kết quả cho thấy rằng những người được bổ sung vitamin B12, hoặc có hàm lượng B12 trong máu cao thì khối lượng não bị teo (kích thước não nhỏ dần theo tuổi ở người già) chỉ bằng 1/6 những người già có hàm lượng B12 trong máu thấp hơn.
Theo các nhà nghiên cứu thì có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động và chức năng của não mà chúng ta không thể kiểm soát được. Các chuyên gia khuyên chỉ cần thay đổi chế độ ăn uống và bổ sung thực phẩm giàu vitamin B12 sẽ giúp hạn chế teo não ở người cao tuổi và cải thiện trí nhớ rất đáng kể.
Đặc biệt lưu ý: riêng bệnh nhân ung thư không nên sử dụng vitamin B12. Vì những khối u ác tính có những biểu hiện sinh hóa của một tổ chức đang phát triển mạnh như tăng những chất protein có trọng lượng phân tử nhỏ, tăng AND và ARN do tăng phân bào và tăng tổng hợp protein. Ngoài ra, cơ thể bệnh nhân ung thư còn tăng các acid béo không bão hoà, tăng phospho lipid, lecithine và cholesterol, tăng giáng hóa glucid theo con đường yếm khí…
Do vậy mà các chuyên gia khuyên không nên dùng B12 cho người bệnh ung thư, vì nó có thể làm tăng tốc độ phát triển của tế bào ung thư làm cho bệnh phát triển và di căn nhanh hơn. Bên cạnh đó, những người bệnh trứng cá, người có tiền sử dị ứng thuốc, người bệnh thiếu máu chưa rõ nguyên nhân cũng không nên tự ý dùng vitamin B12.
Tìm hiểu vitamin B12 là gì, tác dụng của viatmin B12 để có phương pháp bổ sung vitamin B12 thích hợp sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.
Theo www.ioniavietnam.com
